Drodzy Czytelnicy !

Jak każdego roku, wraz ze zbliżającym się jego końcem, z satysfakcją przekazujemy do Waszych rąk ostatni tegoroczny, sygnowany podwójną numeracją 225-226 zeszyt „Techniki Chłodniczej i Klimatyzacyjnej”. Warto zauważyć, że kończy on XXI rok naszej obecności na rynku krajowych czasopism o charakterze naukowo-technicznym, a poświęconych chłodnictwu, wentylacji, klimatyzacji i odnawialnym źródłom energii. Koniec roku zwykle skłania do podsumowań, my również od lat staramy się takich dokonywać. Naszą wieloletnią tradycją jest szczegółowe omawianie działalności mijającego roku w pierwszym numerze roku następnego, w tym przypadku taki, jak zwykle dość obszerny materiał zamieścimy w pierwszym numerze roku 2015. Tam też znajdzie się tematyczny spis treści „TCHK” rocznika 2014, natomiast w tym numerze przedstawiamy przewidywaną tematykę kolejnych zeszytów pisma w nadchodzącym roku.

W dniu 1 stycznia 2015 roku, czyli już za kilka dni wejdzie w życie Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 517/2014 z dnia 16 kwietnia bieżącego roku w sprawie fluorowych gazów cieplarnianych i uchylenia rozporządzenia (WE) nr 842/2006. Zgodnie z jego treścią, certyfikaty F-gazowe będą obowiązkowe nie tylko dla osób instalujących i serwisujących urządzenia zawierające fluorowe gazy cieplarniane, ale również dla firm zajmujących się sprzedażą i kupnem czynników z grupy HFC. W naszym kraju problem certyfikacji ma uregulować ustawa o substancjach zubożających warstwę ozonową oraz o niektórych fluorowych gazach cieplarnianych. Niestety wciąż trwają prace nad tym dokumentem, i dzisiaj nikt nie jest w stanie powiedzieć, kiedy będzie można uzyskać polski certyfikat F-gazowy. Stanowi to coraz poważniejszą barierę dla polskich firm branżowych, które chcą działać zgodnie z obowiązującym w całej Unii Europejskiej prawem, a przede wszystkim dla tych, którzy współpracują z partnerami zagranicznymi. Dokładnie rok temu w tym samym miejscu dzieliłem się z Państwem wątpliwościami odnośnie wdrożenia wcześniejszego Rozporządzenia (WE) nr 842/2006 w sprawie niektórych fluorowych gazów cieplarnianych, wprowadzającego na obszarze UE obowiązek posiadania certyfikatów kompetencji personalnej. Przez szereg lat problemu tego nie udało się pomyślnie rozwiązań na poziomie legislacji krajowej, pomimo wielu interwencji m.in. Krajowego Forum Chłodnictwa, ostatnio pismem z końca października br. skierowanym na ręce Pana Janusza Piechocińskiego, V-c Premiera RP i Ministra Gospodarki Należy mieć nadzieję i życzyć nam wszystkim, aby w nadchodzącym roku branża doczekała się wreszcie polskiej ustawy wraz z istotnymi aktami wykonawczymi, co pozwoli uruchomić krajowy system certyfikacji F-gazowej.

Niewątpliwym sukcesem branży w mijającym roku jest ukoronowanie wieloletnich starań o powstanie nowego zawodu technik chłodnictwa i klimatyzacji. Starania te zakończyły się wpisaniem do klasyfikacji zawodów i podpisaniem przez Ministra Edukacji Narodowej nowelizacji Rozporządzenia o klasyfikacji zawodów w dniu 8 sierpnia 2014 roku. Zawód został podzielony na dwie kwalifikacje: Montaż, eksploatacja i konserwacja urządzeń i instalacji chłodniczych (E.30) oraz Montaż, eksploatacja i konserwacja urządzeń i instalacji klimatyzacyjnych (E.31).

Tradycyjnie przejdę do omówienia zawartości tego numeru, który otwiera druga część publikacji T. Muszyńskiego i R. Andrzejczyka poświęcona badaniom mikrostrugowego wymiennika ciepła. Jednym z istotnych problemów techniki chłodniczej są wysokoefektywne wymienniki ciepła, przede wszystkim parowniki i skraplacze. W artykule przedstawiono wyniki badań doświadczalnych intensyfikacji procesu wymiany ciepła w modelowym wymienniku mikro strugowym złożonym z szeregu płyt. W jego części pierwszej („TCHK” nr 10/2014, s. 368-371) omówiono budowę układu badawczego oraz konstrukcję badanego wymiennika mikro strugowego. Druga część publikacji poświęcona jest wynikom wstępnych badań doświadczalnych, dotyczących pracy tego wymiennika w układzie woda-woda. Na ich podstawie autorzy wyciągają wnioski odnośnie perspektywy zaadoptowania badanej konstrukcji do instalacji cieplnych i chłodniczych. Autorem drugiej publikacji jest A. Koniszewski prezentujący interesujące rozwiązania systemowe w zakresie grzania i chłodzenia budynków w okresie całorocznego ich użytkowania. W obecnych czasach dla zapewnienia doskonałego klimatu, obok efektywnej instalacji grzewczej, coraz ważniejsze staje się także chłodzenie pomieszczeń. Przykładowo firma Dimplex proponuje do oferowanych systemów pomp ciepła innowacyjne rozwiązania ogrzewania i chłodzenia w jednym systemie. Zimą pompa ciepła pracuje jako efektywne urządzenie grzewcze, natomiast latem, wypełniona wodą instalacja grzewcza służy do chłodzenia. W przypadku rewersyjnych pomp ciepła tego producenta, ciepło odpadowe powstające w trybie chłodzenia może być użytecznie wykorzystane. W ten sposób oprócz przyjemnego klimatu, otrzymuje się bezpłatne ciepło służące np. do podgrzewania wody użytkowej.

Artykuł W. Peplińskiego poświęcony jest odszranianiu powietrznej sprężarkowej pompy ciepła. Proces powstawania i osadzania szronu na powierzchni parownika tego urządzenia jest zjawiskiem wyjątkowo niekorzystnym, prowadzącym do obniżenia jego wydajności cieplnej. Badania autora pokazały, że metoda inicjacji takiej operacji z wykorzystaniem nastawy czasowej jest bardzo nieefektywna, ponieważ nie jest związana z dynamiką procesu szronienia zależną od zmieniających się warunków atmosferycznych („TCHK”, nr 10/2014, s. 383-389). W prezentowanym artykule przedstawiona została alternatywna metoda inicjacji procesu odszraniania przez pomiar prądu doprowadzanego do silnika wentylatora chłodnicy powietrza. Dzięki zbudowanemu przez autora układowi sterowania, metodę przetestowano i potwierdzono w praktyce jej wysoką skuteczność. Z kolei materiał przygotowany przez U. Stęplewską i M. Wróbel-Jędrzejewską przybliża zagadnienie tzw. śladu węglowego (CF, ang. Carbon Footprint). Zostało ono formalnie wprowadzone w latach 90-tych. Tzw. ślad węglowy jest to ekwiwalentna ilość dwutlenku węgla wytworzonego pośrednio lub bezpośrednio w wyniku aktywności lub obecności gazów cieplarnianych, emitowanych w cyklu życia produktu lub procesu. Każdy proces technologiczny jest źródłem takiego śladu. Określenie CF staje się impulsem do podejmowania proekologicznych działań, które dają wymierne korzyści ekonomiczne. Zwiększanie efektywności energetycznej wysoko energochłonnych technologii przechowywania chłodniczego wpływa na zmniejszenie CF. Z kolei A. Winkowski i B. Mazur prezentują sprężarkę śrubową z automatyczną płynną i alternatywnie ręczną regulacją stosunku objętości wbudowanej w zakresie od 2,6 do 4,8. Przybliżają budowę i zasadę działania sprężarki model SR163Vi będącej nowym produktem oferowanym przez firmę WUCh „PZL-Dębica”. Wskazują na jej zalety użytkowe i potencjalne obszary zastosowania w amoniakalnych instalacjach chłodniczych oraz instalacjach gazowych.

W bieżącym numerze znajdziecie Państwo bogaty dział informacji, który otwiera relacja G. Krzyżaniaka z XLV Dni Chłodnictwa, które odbyły się w dniach 19-20 listopada br. w Poznaniu. Relację z tegorocznych Targów Chillventa, które odbyły się w połowie października w Norymberdze przygotował P. Jasiukiewicz. Informujemy również o powstaniu nowego zawodu technik chłodnictwa i klimatyzacji, o co od dłuższego czasu trwały starania naszego środowiska, które zakończyły się wpisaniem do klasyfikacji zawodów i podpisaniem przez Ministra Edukacji Narodowej nowelizacji Rozporządzenia o klasyfikacji zawodów w dniu 8 sierpnia 2014 roku. Prezentujemy nowy poradnik poznańskiego wydawnictwa SYSTHERM zatytułowany „Sprężarki chłodnicze: budowa i zastosowanie” przygotowany przez zespół specjalistów pod redakcją dr inż. B. Gazińskiego. Wśród innych materiałów zamieściliśmy informację Fundacji Ochrony Klimatu PROZON o egzaminach na certyfikaty F-gazowe, zorganizowanych dla polskich specjalistów w Czechach oraz relację firmy UNIDEX z XIX. Międzynarodowych Targów „AGROPRODMASH”, które odbyły się na początku października w Moskwie.

W dziale materiałów sponsorowanych prezentujemy informację firmy TRANE o rozszerzeniu oferty agregatów chłodniczych dostępnych w Polsce. Tradycyjnie na naszych stronach zainteresowane osoby znajdą relację zdjęciową z kolejnych szkoleń i egzaminów na świadectwo kwalifikacji, które przeprowadzone zostały w październiku, listopadzie i grudniu br. przez Gdańskie Centrum Szkoleniowe.

Jesteśmy przekonani, że zarówno różnorodność tematyczna prezentowanych w tym numerze artykułów o charakterze problemowym, a także spora ilość materiałów informacyjnych i sponsorowanych będzie ciekawą i użyteczną lekturą, czego oczywiście życzymy wszystkim naszym Czytelnikom. Z okazji zbliżających się Świąt Bożego Narodzenia, a w perspektywie następnych dni Nowego 2015 Roku, wszystkim naszym współpracownikom i sympatykom życzymy zdrowia, pogody ducha, a nade wszystko realizacji planów i zamierzeń zarówno na polu działalności zawodowej, jak i w życiu prywatnym, słowem aby nadchodzący rok był dla nas wszystkich kolejnym udanym doświadczeniem życiowym.

Zobacz: spis treści 11-12/2014