Konieczność ochrony środowiska naturalnego, a w szczególności walka z globalnym ociepleniem, są w dzisiejszych czasach niewątpliwie jednymi z najważniejszych wyzwań, przed którymi stoi ludzkość. Ważną rolę w tym procesie odgrywa zmniejszenie naszego zależenia od tradycyjnej, kopalnej energii, gdzie kluczowe jest zastosowanie i rozwój odnawialnych źródeł energii. Wykorzystanie OZE jest obecnie jednym z najważniejszych kierunków w strategii energetycznej nie tylko poszczególnych krajów, ale również całej Unii Europejskiej. W poniższym artykule przyjrzymy się bliżej temu, co to są odnawialne źródła energii oraz jak można je wykorzystać.

Co to są odnawialne źródła energii?

Odnawialne źródła energii (OZE), nazywane również energią ze zrównoważonych źródeł, to rodzaje energii, które pochodzą ze zrównoważonych źródeł naturalnych i odnawiają się w naturalny sposób. Tak oto, w odróżnieniu od paliw kopalnych, które są zasobami o ograniczonej możliwości regeneracji, OZE jest praktycznie niewyczerpywalne w skali czasu ludzkiego życia. Do odnawialnych źródeł energii zalicza się:

• Energię słoneczną: Pośrednio lub bezpośrednio pochodzącą od słońca. Jest to jedno z najbardziej obiecujących źródeł energii ze względu na jej ogromny potencjał.
• Energię wiatru: Pochodzącą z ruchu powietrza, które jest napędzane przez nierówności w temperaturze powierzchni Ziemi pod wpływem promieniowania słonecznego.
• Energię wodną: Pochodzącą z ruchu wody, najczęściej wykorzystywaną w postaci elektrowni wodnych.
• Energię geotermalną: Pochodzącą z ciepła wewnętrznego Ziemi.
• Energię biomasy: Pochodzącą z organicznych materiałów roślinnych i zwierzęcych.

Można również dodać tutaj energię morską (pochodzącą z fal i prądów morskich) czy energię powietrza (zdolność powietrza do przechowywania ciepła). Wszystkie te źródła energii są odnawialne, ponieważ pochodzą z naturalnych procesów, które są nieustannie odnawiane przez naturę.

Wykorzystanie odnawialnych źródeł energii – energia słoneczna

Energia słoneczna to jedna z najpopularniejszych i najbardziej dostępnych form energii odnawialnej. Słońce jest niewyczerpalnym źródłem energii, dostępnym niemalże wszędzie na Ziemi. Energię słoneczną wykorzystuje się na dwa główne sposoby: do produkcji ciepła i prądu elektrycznego.

Podstawowym sposobem na uzyskanie energii słonecznej jest wykorzystanie paneli słonecznych, zwanych także fotowoltaicznymi, które przekształcają bezpośrednio energię promieniowania słonecznego w energię elektryczną. Panele te, montowane najczęściej na dachach budynków, są bezgłośne, niezawodne oraz nie wymagają specjalnej obsługi. Dzięki ciągłemu rozwoju technologii, koszty instalacji paneli słonecznych sukcesywnie maleją, co sprawia, że staja się one coraz bardziej dostępne.

Energię słoneczną wykorzystuje się także do produkcji ciepła, przy wykorzystaniu kolektorów słonecznych. Są to urządzenia, które absorbują światło słoneczne i przekształcają je w ciepło, które następnie wykorzystuje się np. do podgrzewania wody w domu.

Pompa ciepła – energia wody, powietrza i ziemi

Innym ciekawym rozwiązaniem, związanym z wykorzystaniem odnawialnych źródeł energii są pompy ciepła. To urządzenia, które wykorzystują energię zawartą w powietrzu, wodzie lub ziemi do produkcji ciepła lub chłodzenia.

Istnieją różne typy pomp ciepła, w zależności od medium, z którego czerpią energię:

• Pompy ciepła powietrze-woda wykorzystują energię zawartą w powietrzu atmosferycznym i przekazują ją do wody, która następnie może być wykorzystana w systemie grzewczym budynku.
• Pompy ciepła woda-woda korzystają z energii zawartej w wodzie gruntowej lub powierzchniowej do podgrzewania wody użytkowej lub ogrzewania budynku.
• Pompy ciepła ziemia-woda wykorzystują energię geotermalną, czyli ciepło zgromadzone w ziemi, do podgrzewania wody użytkowej lub ogrzewania budynku.

Pompy ciepła są coraz częściej wykorzystywane jako alternatywa dla tradycyjnych systemów grzewczych, zwłaszcza w nowo budowanych domach jednorodzinnych. Choć ich instalacja jest na początku droższa, to w długiej perspektywie przynoszą oszczędności, dzięki niższym kosztom eksploatacji i możliwości skorzystania z różnych form wsparcia finansowego (np. dotacje, ulgi podatkowe).

Odnawialne źródła energii – rekuperacja

Rekuperacja to proces odzyskiwania ciepła z powietrza wydostającego się z budynku i przekazywania go do powietrza, które jest do niego dostarczane. Dzieje się to za pomocą specjalnego urządzenia zwanych rekuperatorem. Dzięki temu procesowi, udaje się znacznie zredukować straty ciepła, co przekłada się na niższe koszty ogrzewania domu czy biura. W zależności od potrzeb, możliwe jest zastosowania różnego rodzaju systemów rekuperacji. Ważne jest jednak, aby system był dobrze dobrane do właściwości budynku i potrzeb użytkowników. Najważniejsze czynniki, które należy wziąć pod uwagę to między innymi powierzchnia budynku, ilość pomieszczeń, ilość osób przebywających w budynku czy rodzaj i jakość ocieplenia budynku.

Warto zaznaczyć, że system rekuperacji, choć w początkowym etapie może być dość kosztowny, to w przeciągu kilku lat jest w stanie zwrócić swoje koszty, dzięki zaoszczędzonemu na ogrzewaniu ciepłu. Ale rekuperacja to nie tylko oszczędność na ogrzewaniu - to również komfort użytkowania budynku.

Dlaczego warto korzystać z OZE?

W dobie rosnącej świadomości ekologicznej korzystanie z odnawialnych źródeł energii staje się nie tylko modą, ale przede wszystkim koniecznością. Warto korzystać z OZE z kilku powodów. Po pierwsze, pozwala to na znaczną redukcję emisji szkodliwych substancji do atmosfery, przede wszystkim dwutlenku węgla, który jest głównym czynnikiem odpowiedzialnym za efekt cieplarniany i globalne ocieplenie. Po drugie, OZE są niewyczerpywalne. W przeciwieństwie do paliw kopalnych, które są ograniczone i ich wydobycie w pewnym momencie stanie się nieopłacalne, OZE są źródłem energii, które jest stale odnawiane.

Korzystanie z OZE umożliwia samowystarczalność energetyczną. Dzięki instalacji paneli słonecznych lub turbin wiatrowych, możemy samodzielnie wytwarzać energię, którą następnie wykorzystujemy do zasilania naszego domu czy firmy. Daje to możliwość oszczędności. Choć początkowy koszt instalacji może być dość wysoki, to jednak dzięki niskim kosztom eksploatacji oraz dostępności różnego rodzaju dofinansowań i ulg podatkowych, inwestycje te zwracają się po kilku latach. Wykorzystywanie odnawialnych źródeł pomaga tworzyć zielone miejsca pracy. Sektor odnawialnych źródeł energii to sektor przyszłości – dynamicznie rozwijający się i oferujący coraz więcej miejsc pracy. Warto zatem wykorzystywać zieloną energię - dla dobra naszego środowiska, ale także dla własnego komfortu i oszczędności.

Źródło części informacji oraz zdjęć: Sanerga.pl