Oddajemy Państwu majowe wydanie miesięcznika, zawierające obszerną relację z jednej z największych imprez branżowych – targów INSTALACJE 2008.

Jednym z tematów wiodących niniejszego wydania są akty prawne związane z efektywnością energetyczną oraz przepisami dotyczącymi f-gazów.

Problem efektywności energetycznej, tak bardzo obecnie popularny na rynku polskim w związku z wprowadzanymi certyfikatami energetycznymi, jak również z coraz większymi kosztami eksploatacyjnymi urządzeń coraz częściej gości na naszych łamach.

W artykule Pani Langman mogą Państwo zapoznać się z wymaganiami niektórych przepisów wspólnotowych, zmierzających do oszczędności energii i zwiększenia efektywności energetycznej urządzeń technicznych, z uwypukleniem fragmentów mających zastosowanie do urządzeń chłodniczych i klimatyzacyjnych.

Z kolei w artykule pracowników Politechniki Białostockiej przedstawiony został jeden ze sposobów poprawy efektywności energetycznej urządzenia chłodniczego poprzez zastosowanie metody LPA „Liquid Pressure Amplification”. Autorzy opisali w nim budowę układu chłodniczego z pompą ciekłego czynnika oraz jej wpływ na parametry pracy systemu.

Uzupełnienie tej tematyki stanowią artykuły przedstawiające rozwiązania firm w zakresie free-coolingu w agregatach chłodniczych oraz nowoczesne konstrukcje central wentylacyjno-klimatzyacyjnych.

Zgodne z przyjętymi przez UE przepisami, wdrażanymi również przez Polskę, po 31 grudnia 2009 r. wejdzie zakaz produkcji i importu, a tym samym wprowadzania do obrotu i używania do celów własnych czynników z grupy HCFC, w tym bardzo popularnego czynnika R22. Jakie będą konsekwencje i problemy z tym związane – o tym więcej w artykule Pana Ryżkowskiego.

Powyższy problem, przepisy o f-gazach, jak również certyfikację personelu omówił w swoim artykule pan Marek Wawryniuk Przewodniczący Zespołu ds. Legislacji KFCh. „Nowe obowiązki, nakazy i zakazy pociągną za sobą wiele nielubianej biurokracji, a często również niemałe koszty, co budzi zrozumiałą niechęć i pokusę „obchodzenia” narzucanych rygorów prawnych.

Warto jednak spojrzeć na całe zagadnienie szerzej, nie tylko z perspektywy ewentualnych problemów i zagrożeń dla naszej branży, ale również przez pryzmat szans i potencjalnych nowych możliwości jakie otwierają się przed rzetelnymi, profesjonalnymi przedsiębiorcami, bez względu na wielkość i rodzaj prowadzonej działalności.”[M. Wawryniuk]

Polecam również publikację Pani Anny Charkowskiej dotyczącą bezpiecznej pracy w laboratoriach. W artykule w numerze bieżącym jak i w kolejnym zostały omówione zagadnienia związane z budową i zastosowaniem urządzeń stosowanych w tego typu pomieszczeniach, takich jak komory bezpiecznej pracy mikrobiologicznej i digestoria.

Mam nadzieję, że każdy z Państwa znajdzie coś dla siebie w tym wydaniu, a wszystkich nowych czytelników, przyszłych prenumeratorów zapraszam do odwiedzenia naszego nowego serwisu www.e-czasopismo.pl za pomocą którego w prosty sposób można zamówić prenumeratę miesięcznika Chłodnictwo&Klimatzyacja, jak i innych pozycji z grupy wydawniczej.

Życzę ciekawej lektury

Redaktor Naczelny
Marek Stachurka-Geller

SPIS TREŚCI 5/2008

AKTUALNOŚCI

TARGI, WYSTAWY, SEMINARIA

- Carrier Polska – szkolenie dla projektantów w hotelu Sobieski
- Swego air academy o jakości powietrza w pomieszczeniach
- Daikin – Konferencja Autoryzowanych Dealerów
- Forum Wentylacja – Salon Klimatyzacja 2008
- II Rekonesans Narciarski Carriera – Livigno 2008
- Wiosenne spotkanie dealerów Carrier Polska
- KLIMA-THERM organizatorem Dorocznego Spotkania Dystrybutorów FUJITSU GENERAL
- Międzynarodowe Targi Instalacyjne INSTALACJE 2008

WYWIADY, OPINIE, POLEMIKI

Ponad 200 dealerów w sieci KLIMA-THERM – rozmowa z Dyrektorem Handlowym firmy KLIMA-THERM Sp. z o.o. Panem Andrzejem Walendowiczem

CHŁODNICTWO – INSTALACJE

Zapomniane zakazy zmienią wkrótce rynek czynników z grupy HCFC i cała branże chłodniczą i klimatyzacyjną. Dariusz RYŻKOWSKI

Cztery lata temu, kiedy zaczęła obowiązywać ustawa o substancjach zubożających warstwę ozonową (Dz.U.2004.121.1263), oparta zresztą na unijnym rozporządzeniu (WE) nr 2037/2000 (Dz.U.WE L 244.2037/2000), w większości omówień i wystąpień prawie w ogóle nie zwracało się uwagi na punkty mówiące o szczególnych, przyszłościowych zakazach zawartych w tych regulacjach i skupiano się na rozwiązywaniu bieżących problemów związanych z funkcjonowaniem branży chłodnictwa i klimatyzacji w zmienionej rzeczywistości.

Czas jest jednak nieubłagany i wspomniane powyżej zapomniane „szczególne zakazy” niedługo zaczną obowiązywać zmieniając całe nasze dotychczasowe postępowanie z czynnikami i urządzeniami wykorzystującymi HCFCs. Rozporządzenie 2037/2000 w art. 4 w swojej treści zakazuje producentom i importerom wprowadzania do obrotu i używania do celów własnych czynników z grupy HCFC po 31 grudnia 2009 r., a w art. 5: „od dnia 01 stycznia 2010 r. obowiązuje zakaz używania pierwotnych wodorochlorofluorowęglowodorów (HCFCs) do obsługi technicznej i naprawy istniejących urządzeń klimatyzacyjnych i chłodniczych, pozostających w użytkowaniu w tym terminie”.

Jakie będą konsekwencje obowiązywania tych zakazów? Spróbuję przybliżyć ten problem i wskazać możliwe scenariusze postępowania, gdyż będą one wkrótce wyzwaniem dla całej branży chłodniczej i klimatyzacyjnej, ale tym razem także dla użytkowników urządzeń.

- Stan obecny i przestroga na przyszłość
- Warianty postępowania
- Zamienniki typu HFC za R22 i pozostałe mieszaniny HCFC
- Możliwe scenariusze na przyszłość

Jakość i świeżość wzdłuż całego łańcucha chłodniczego. Eksploatatorzy chłodni wybierają trwałe rozwiązania jakie daje stosowanie naturalnych czynników chłodniczych

Centralne znaczenie dla środków spożywczych na ich drodze od producenta do konsumenta ma ich przechowywanie w niskich temperaturach. Aby nie ucierpiała ich jakość, łańcuch chłodniczy nie może ulec przerwaniu. Ponad 60 procent takich środków spożywczych, jak mięso, mleko lub owoce, ulega zepsuciu już po krótkim czasie.

Chłodzenie tych towarów, które prócz tego wymagają indywidualnego przechowywania w różnych temperaturach, stawia eksploatatorów chłodni przed kompleksowymi wymaganiami.

Zastosowana technika chłodzenia musi być pewna pod względem eksploatacyjnym, a temperatury w poszczególnych magazynach chłodni muszą być utrzymywane na poziomie możliwie minimalnie odbiegającym od określonych ustawowo wymagań.  Równocześnie musi ona sprostać wysokiemu nakładowi na chłodzenie przez niewielkie zużycie energii i tym samym pracować ekonomicznie.

CHŁODNICTWO – URZĄDZENIA

LPA – metoda poprawy efektywności energetycznej urządzeń chłodniczych. Jerzy GAGAN, Dariusz BUTRYMOWICZ, Adam DUDAR

W artykule omówiono jeden ze sposobów  poprawy efektywności energetycznej urządzenia chłodniczego poprzez zastosowanie metody LPA. Opisano budowę układu chłodniczego z pompą ciekłego czynnika oraz jej wpływ na parametry pracy układu.

ESWA Evapco – nowość na rynku wież chłodniczych

Evapco to uznana w świecie marka w branży urządzeń chłodniczych. W ciągu trzydziestu lat istnienia na rynku firma osiągnęła renomę oraz szeroki zasięg działania. Koncern oferuje swoim klientom dostęp do najnowszych technologii w dziedzinie chłodzenia procesów przemysłowych poprzez ciągłe badania i prace nad poprawą jakości oferowanych produktów. Centrum Badań i Rozwoju Evapco umiejscowione w stanie Maryland w USA posiada ponad 25 patentów i innowacyjnych rozwiązań.

W 2008 roku na rynku urządzeń chłodniczych pojawi się nowy produkt – wieża chłodnicza z zamkniętym obiegiem chłodniczym typu ESWA.

PRZEGLĄD

Agregaty chłodnicze chłodzone wodą

Wentylatory promieniowe

ŚRODOWISKO, PRZEPISY

Nowe przepisy o F-gazach – szansa czy zagrożenie dla chłodnictwa i klimatyzacji. Marek WAWRYNIUK

Kilkanaście lat temu dobiegła końca era R12 i innych czynników z grupy CFC. W 2009 roku ten sam los spotka HCFC, łącznie z popularnym i sprawdzonym czynnikiem R22. Jednocześnie Wspólnota Europejska konsekwentnie dąży do możliwie szybkiej realizacji zaleceń Protokołu z Kioto, którego podstawą jest hipoteza o ogrzewaniu klimatu przez człowieka, w związku z czym wprowadzane są nowe rygory prawne, obejmujące grupę czynników chłodniczych HFC. Oznacza to, że obecnie na całym obszarze Unii Europejskiej ścisłej regulacji podlegają wszystkie instalacje i urządzenia wykorzystujące syntetyczne czynniki chłodnicze, czyli ogromna większość instalacji chłodniczych i praktycznie wszystkie spotykane w naszym kraju urządzenia i instalacje klimatyzacyjne, poza układami mobilnymi. (…)

- Przegląd aktów prawnych
- Porównanie legislacji „ozonowej” (HCFC) i „F-gazowej” (HFC)
- Definicja i obowiązki operatora
- Kontrola wycieków
- Certyfikacja personalna
- Cztery poziomy uprawnień
- Certyfikacja przedsiębiorstw
- Certyfikaty tymczasowe
- Certyfikacja operatorów
- Krajowa struktura certyfikacji
- Szansa i zagrożenie

Działanie na rzecz branży w Brukseli: EPEE walczy na wielu frontach

EPEE (European Partnership for Energy and the Environment), jest to międzynarodowe porozumienie wytwórców z dziedziny chłodnictwa i klimatyzacji, zainteresowanych tą branżą na rynku europejskim. EPEE stało się znane zwłaszcza dzięki swej decydującej roli w procesie powstawania i wdrażania rozporządzenia dotyczącego gazów fluoropochodnych (EU-VO 842/2006) i zaangażowaniu w to, aby gazy z grupy HFC również w przyszłości mogły być stosowane. Jednakże EPEE nie tylko w dziedzinie czynników chłodniczych jest aktywne...

Prawne aspekty efektywności energetycznej urządzeń chłodniczych. Elżbieta LANGMAN

W artykule przedstawiono wymagania niektórych przepisów wspólnotowych, prowadzące do oszczędności energii i zwiększenia efektywności energetycznej urządzeń technicznych. Autorka skoncentrowała uwagę na przepisach dotyczących urządzeń chłodniczych i klimatyzacyjnych.

Urządzenia chłodnicze i klimatyzacyjne nie stanowią w polityce energetycznej Unii Europejskiej wyróżnionych grup wyrobów, jednak w dyrektywach regulujących różne sfery gospodarki energetycznej są wymieniane jako przykłady wyrobów, wobec których możliwe jest zastosowanie przyjętych regulacji prawnych i uzyskanie oczekiwanych efektów oszczędności energii.

KLIMATYZACJA – URZĄDZENIA

DX free-cooling – w oczekiwaniu na polemikę. Climaveneta FOCS-FS kontra Carrier 30XA. Jerzy KOT

CLIVET SPINCHILLER – maksymalna efektywność w każdych warunkach

Agregaty wody lodowej CLIVET XSC i SC to już trzecia generacja tego typu urządzeń (pierwsze egzemplarze powstały w 1998 r.). W urządzeniach zastosowane zostały najnowsze technologie i rozwiązania techniczne będące efektem wieloletnich doświadczeń konstruktorów. Wiele wskazuje na to, że konstrukcja agregatów SPINCHILLER, zostanie w przyszłości odnotowana jako punkt zwrotny w rozwoju tego typu jednostek.

Systemy Mini ECOi SANYO – wyróżniające się rozwiązania techniczne na rynku małych układów VRF. Marcin JURKA

Firma S.P.S. Trading jako wyłączny przedstawiciel marki SANYO w Polsce w kwietniu 2008 roku wprowadziła nowy katalog produktów 2008 promujący ideę „Think GAIA”. Spośród gamy rozwiązań klimatyzacyjnych wyróżniają się systemy Mini ECOi
– 2 rurowe systemy inwerterowe VRF z pompą ciepła.

Rozwój konstrukcji i wyposażenia central klimatyzacyjnych. PIOTR ZIĘTEK

Centrala klimatyzacyjna jest jednym z najważniejszych elementów instalacji wentylacyjnej. Jej zadaniem jest odpowiednie, przewidziane przez projektanta, uzdatnienie powietrza i nadanie mu wymaganych parametrów (temperatury i wilgotności).

Rozwój w budowie central, jaki zaobserwować można na rynku polskim i światowym, ma na celu usprawnienie działania tych urządzeń. Innowacyjne rozwiązania prowadzą do zwiększenia zwartości konstrukcji urządzeń, zminimalizowania koniecznych czynności obsługowych i ograniczenia zużycia energii, m.in. poprzez zwiększenie wydajności i elastyczności systemów do odzysku ciepła oraz zmiany konstrukcyjne w budowie urządzeń.

Dodatkowo prowadzone są prace nad nowymi konstrukcjami wentylatorów, charakteryzującymi się mniejszym zużyciem energii oraz niższym poziomem generowanego hałasu.

- Budowa central
- Niektóre nowe rozwiązania
- Wentylator

Klimatyzacja precyzyjna i higieniczna Służby Zdrowia. Urządzenia wentylacyjne i klimatyzacyjne AW-KLIMA

Dziś do instalacji klimatyzacyjnych nikogo nie trzeba przekonywać. Szczególnie w obiektach Służby Zdrowia dla pomieszczeń o podwyższonych wymaganiach czystości. Od sprawnego działania systemów powietrznych zależy bowiem zdrowie pacjentów szpitali i klinik.

Niezawodność, efektywność i dokładność pracy to podstawowe czynniki, jakimi muszą cechować się wszystkie urządzenia klimatyzacyjne, obsługujące np. aseptyczne bloki operacyjne. Zachowanie odpowiednich warunków temperatury i wilgotności powietrza zaś niezbędne jest do prawidłowej pracy skomplikowanych urządzeń produkcyjnych, szczególnie w przypadku przemysłu farmaceutycznego i precyzyjnego.

Centrale wentylacyjno-klimatyzacyjne VarioCond. Artur PIWOWARCZYK

BerlinerLuft Klimatechnik GmbH jest jednym z 11 ośrodków produkcyjnych należących do Grupy Przedsiębiorstw BerlinerLuft. Spółka ta specjalizuje się w projektowaniu i wytwarzaniu najbardziej prestiżowego produktu w branży do którego należą centrale wentylacyjne. Proces projektowania, produkcji i realizacji kontraktów odbywa się z zachowaniem procedur zapewnienia jakości potwierdzonych certyfikatem DIN ISO 9001.

Centrale wentylacyjne KOMFOVENT

Firma CENTRUM KLIMA S.A. od ponad trzech lat jest przedstawicielem litewskiej firmy AMALVA. Dotychczas firma z powodzeniem wprowadziła na polski rynek kompaktowe centrale KOMFOVENT RECU/REGO oraz w ostatnim czasie centrale sekcyjne KOMFOVENT VERSO.

Centrale wentylacyjne serii FM

Centrale wentylacyjne serii FM firmy FAST to połączenie doświadczenia, studiów i wieloletnich badań dotyczących obróbki powietrza. Celem stworzenia tych urządzeń było dostarczenie klientowi nowoczesnego produktu przeznaczonego do systemów wentylacji i klimatyzacji w zastosowaniach komercyjnych i przemysłowych. Typoszereg central zapewnia wydajność strumienia powietrza od 1000 do 100 000 m3/h.

Nowa oferta SWEGON – centrale sekwencyjne SwegonAT4

Dla większości firm z branży wentylacyjnej rok 2007 zakończył się dużym sukcesem ekonomiczno-marketingowym. Szwedzki producent central i urządzeń wentylacyjnych, koncern SWEGON, nie poprzestał jednak na już osiągniętych wynikach i kontynuuje działania, zmierzające do dalszego rozwoju. Z początkiem 2008 roku firma wprowadziła do swojej oferty nowe centrale sekcyjne, o nazwie SwegonAT4. Zastąpią one proponowane dotychczas centrale BASIC.

Higienicznie jak KGTop. Adam MARCZYŃSKI

Mało kto zastanawia się nad tym, że większą część naszego życia spędzamy w budynkach. Większość ludzi, zwłaszcza pracujących zawodowo, przebywa bardzo długi okres w pomieszczeniach. Dlatego jakość powietrza wewnętrznego ma bardzo duże znaczenie na wydajność pracy i poczucie komfortu ludzi. Jednym z głównych czynników mających wpływ na jakość obrabianego powietrza jest wykonanie centrali klimatyzacyjnej.

Jak wybrać ekonomiczna centralę klimatyzacyjną?

Wybierając centralę klimatyzacyjną projektant czy inwestor często staje przed dylematem, jaką centralę klimatyzacyjną zastosować. Aby podjąć właściwą decyzję musi rozpatrzyć koszt zakupu urządzenia, koszt jego eksploatacji oraz instalacji. Powyższe aspekty związane są z dostępnymi funkcjami realizowanymi przez urządzenie klimatyzacyjne oraz zastosowanymi w nim komponentami takimi jak wymienniki ciepła, silniki czy wentylatory. Aspekty te rozpatrzone zostaną w artykule w kontekście nowoczesnych i energooszczędnych urządzeń VENTUS produkcji VTS.

KLIMATYZACJA – INSTALACJE

Instalacja Water Loop Heat Pumps w Parku Biurowym Astra w Kielcach Grzegorz JUSZCZYK

Echo Investment S.A. zbudowało w Kielcach nowoczesny zespół budynków biurowych, będący siedzibą własną oraz innych kieleckich spółek giełdowych. System grzewczo-klimatyzacyjny został zaprojektowany i wykonany w oparciu o pompy ciepła typu woda/powietrze pracujące w pętli wodnej (ang. Water Loop Heat Pumps - WLHP).

Artykuł omawia kluczowe problemy projektowo-wykonawcze, z jakimi należało się zmierzyć budując jedną z pierwszych tego typu instalacji na potrzeby budynków biurowych. Omawia też aspekty ekonomiczne takiego wyboru oraz argumenty za stosowaniem tego typu instalacji w budownictwie komercyjnym na przyszłość.

Zarządzanie energią oraz znaczenie jakości powietrza wewnątrz pomieszczeń. Paweł MARKITON

Liczy się zawsze pierwsze wrażenie. Wiedzą o tym doskonale właściciele i pracownicy sklepów. Kiedy tylko klient otworzy drzwi i postawi swoją nogę w wejściu, temperatura, wilgotność, wentylacja i zapach panujące w pomieszczeniu będą miały natychmiastowy i długotrwały wpływ na to, jak przyjemny będzie dla niego pobyt w sklepie i co kupi.

Uzyskanie i utrzymanie odpowiedniej jakości powietrza wewnątrz pomieszczeń (IAQ) w środowisku sprzedaży detalicznej wymaga odpowiedniej strategii kontroli wilgotności, ciśnienia i wentylacji, nieważne czy jest to hipermarket, mały sklep warzywny, restauracja czy dom towarowy. Sprzedawcy detaliczni mogą skorzystać z usług eksperta od ogrzewania, wentylacji i klimatyzacji aby odnaleźć optymalną kombinację czynników mikroklimatycznych, zapewniających komfort klienta i pracownika, utrzymanie struktury budynku, a także inne cele operacyjne, takie jak konserwacja energii i redukcja kosztów remontowych.

WENTYLACJA

Komory bezpiecznej pracy mikrobiologicznej. Anna CHARKOWSKA

W laboratoriach podczas pracy z wykorzystaniem mikroorganizmów wymagane jest zachowanie szczególnej ostrożności. Konieczne jest zarówno zapewnienie bezpieczeństwa dla pracowników, środowiska, jak również ochrona produktu lub procesu przed wpływem szkodliwych czynników. W niniejszym artykule zostaną omówione zagadnienia związane z budową i zastosowaniem urządzeń stosowanych w laboratoriach, takich jak komory bezpiecznej pracy mikrobiologicznej, a w kolejnej części publikacji przedstawione będą inne rozwiązania – m.in. digestoria.

Akustyczne kanały wentylacyjne TOP AIR/CLV284 z płyt z wełny szklanej

Od wielu lat podstawowym materiałem izolacyjnym w budownictwie są produkty oparte na bazie wełny mineralnej bądź szklanej, głównie ze względu na niewielką przewodność cieplną. Technologia kanałów wentylacyjnych TOP AIR z wełny szklanej bazuje również na innych zaletach tego surowca. Jest to kompleksowe rozwiązanie dla branży wentylacji i klimatyzacji.

Z czego wykonać i jak dobrać przewody wentylacyjne? Marta CHLUDZIŃSKA, Anna BOGDAN

W zależności od rodzaju i przeznaczenia budynku, w którym zaprojektowano system wentylacji i klimatyzacji przewody można podzielić na: przeznaczone do instalacji powietrznych, które nie zawierają czynników agresywnych czy ściernych, stosowane głównie w budynkach mieszkalnych i użyteczności publicznej (biurowce, sklepy, szkoły, urzędy) oraz przewody stosowane w instalacjach powietrznych w pomieszczeniach przemysłowych, które charakteryzuje większa odporność na działanie czynników agresywnych pojawiających się w procesach technologicznych.

W budynkach mieszkalnych i użyteczności publicznej najczęściej stosuje się przewody z blachy stalowej, aluminium lub z materiałów ceramicznych czy betonowych o stosunkowo niewielkiej wartości chropowatości względnej. W pomieszczeniach technologicznych natomiast dobór przewodów związany jest ściśle z rodzajem zanieczyszczeń, jakie będą transportowane wraz z powietrzem oraz właściwościami środowiska wewnętrznego, gdyż zdarzają się sytuacje, że działanie niszczące na materiał, z którego wykonany jest kanał wykazuje nie transportowane powietrze, a środowisko pomieszczenia, przez które prowadzone są przewody (np. tranzyt przez groty solne).

Krewniacy dobrze znanych MPB – wentylatory EGM, ELF, EAC